Een Iengels kerkof is e militair kerkof van de geallieerdn uut 'n Êestn Weireldôorlog.
Iengels is in deze betêkenisse de verzoamelnoame voe ol de troepn van 't Gemênebest. Op een Iengels kerkof leggn der dus ouk Canadiens, Schottn, Nieuw-Zeelanders enzovodders. De kerkoovn zyn ten êeuwigen doage verpacht an 't Gemênebest.
Inrichtieng
De Iengelsche kerkoven trekkn ol styf op makoar, en dat is gin
toevol. Een overzicht van de kenmerkn.
Stêenn
- De zerkn zyn emakt van wittn Portlandstêen uut Portland Island
in Dorset Iengeland. De stêenn stoan rechte. Ter vergelykieng: op
Duutsche kerkoovn, lik in Vlazêle, leggn de stêenn nere. Omda
Portlandstêen vele ounderoud nôdig et, gebruukn ze nu mêer en mêer
Italoanschen Botticino die nie zêre vuul komt.
- De stêenn zyn ol gelykig: of dat er nu e sergeant oender legt
of e generoal. Ouk d'ofmeetiengn zyn ol gelykig: 75 cm oge,
38 cm brêed, 12 cm dikke.
- Op idder zerke stoan de gegevens van 'n soldoat, in dezelste
volgorde:
Ol boovn: 't embleem van 't regiment. Lienks in 'n ouk: 'n nummero
van 't register da je ku werevien in 'n bouk an 'n entrée. Soms et
ollêne d'êeste zerke van ieder reke e nummero. Doarounder: 'n
rangnummero (ni voor officiern), de noame en de vôornoamn, en 'n
doatum van overlijdn. At 'n soldoat oenbekend is, stoat er dikkers
poëtisch op:
Known unto God (God kent nem), of
Soldier of
the great war (soldoat uut 'n grôotn ôorlog). Doarounder: e
religieus têekn of 't Victoria Cross.
Ornamentn
- D'r stoat ossan e grôot kruus woa dat er e broenzn zweird an
angt, 't Cross of Sacrifice (Offerkruus). Dat kruus wos e
gedacht van Reginald Blomfield, een Iengelschen architect. 't Kruus
bestoat, na volgens 't kerkof woa dat 't stoat, in drie
verschillige grottes: 4, 5 en 9 meter. 't Ziet er wel azo uut, moar
eigentlik is 't ni bedoeld lik e religieus symbool.
- Op kerkoovn mi mêer of 1.000 groavn stoat er e wittn
oltoarstêen, de Stone of remembrance. 't Ontwerp is van Sir
Edwin Lutyens. De tekste die d'rop stoat is Their name liveth
for evermore (vertoald: Da nunder noame vor ossan bluuft
vodderleevn). 't Opschrift wos ekoozn deur de schryver Rudyard
Kipling; 't is e vers uut 'n Bybel, mêer bepoald uut Wijsheid van
Jezus Sirach 44:14. D'ofmetiengn van de Stone of Remembrance: 1,5
meiter oge, 3,5 meiters lange - en d'r zyn 3 trappn.
- Ier en doa vinge j'ouk outn rustbankn. Dedie zyn een ontwerp
van Sir Edwin Lutyens.
Beplantieng
De frontborders, de smolle vôorn ground vôor de stêen,
zyn beplant mi bodemdekkers. Dedie zorn d'r vôorn dat er gin vule
môzeplekkn komn op de witte stêenn, a 't rint. Om of te wisseln
stoan d'r dikkers ouk rôozn. In de backborders, an 'n
achterkant van de stêenn, stoan d'r oggere plantn of êesters om
d'êentônigied e bitje te deurbreekn.
Anger
kenmerkn
D'r is ouk e register, woa da bezoekers nunder noame en nunder
beviendiengn in kunn schryvn. De mêeste menschen schryvn etwot lik:
nôois gin ôorlog ne mi, of rust in vrede.
Ounderoud
De pelouze van de kerkoovn is zoender foute ossan groene en
zoender wied. De kerkoovn zyn schône ounderoudn. De Commonwealth
War Graves Commission (CWGC) stoat doavôorn in. D'r werkt in de
streke van Yper fulltime 120 man in dienste van 't Gemênebest;
surtout oveniers. Ze moetn nunder oudn an strienge regels lik de
bridte van de vôre vôorn de groavn, wuffer plantesôortn da ze meugn
gebruukn, enzovodder.
Bekende Iengelsche
kerkoovn
- Tyne Cot: 't grotste ter weireld, bykan 12.000 groavn
- Lijssenthoek: bykan 11.000 groavn
Bronn